❝ ပဋ္ဌာန်း(၂၄)ပစ္စည်း ❞
💜💜💜💜💜💜💜💜💜💜
🌺(၁) ဟေတုပစ္စယော
(ဟိတ် ၆ ပါး)
ဟိတ် ၆ ပါးတို့သည် ခန္ဓာရစေ၍ လက်ရှိရလာသော ခန္ဓာအပေါ်မှာ ကောင်းကျိုးဆိုးပြစ်ရော၍ အကျိုးပေးသောတရား ဖြစ်သည်။
လောဘ၊ ဒေါသ၊ မောဟ (အဟိတ်)၊
အလောဘ၊ အဒေါသ (ဒွိဟိတ် )၊
အလောဘ၊ အဒေါသ၊ အမောဟ
(တိဟိတ်)
တိဟိတ်ပုဂ္ဂိုလ်သည်
သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာနှင့် ပြည့်စုံ၍
သစ္စာတရားဟောတတ်သော
ဆရာနှင့် တွေ့ပြီး ဝိပဿနာတရား
အားထုတ်လျှင် ဤဘဝမှစ၍
အပါယ်(၄)ပါး တံခါးပိတ်ကာ
နိဗ္ဗာန်တံခါး ပွင့်ပါသည်။
ဒွိဟိတ်ပုဂ္ဂိုလ်မှာမူ
နတ်ရွာသုဂတိ လားပါသည်။
အဟိတ်ပုဂ္ဂိုလ်မှာကား
အပါယ်တံခါး မပိတ်နိုင်သေးပါ။
လောဘနှင့်နေ၍ သေလျှင်
ပြိတ္တာဘုံတွင်၊
ဒေါသနှင့်နေ၍ဒေါသနှင့်သေလျှင်
ငရဲဘုံတွင်၊
မောဟနှင့်နေ၍ မောဟနှင့်သေလျှင်တိရစ္ဆာန်ဘုံတွင် ခန္ဓာရပါသည်။
🌺(၂) အာရမ္မဏပစ္စယော
(အာရုံ ၆ ပါးသည်
ပစ္စုပ္ပန်ဝိဉာဏ်ဖြစ်စေရန်
ကျေးဇူးပြုတတ်သောတရား
ရူပါယတနံ၊ သဒ်ဒါယတနံ၊ ဂန်ဓာယတနံ၊
ရသာယတနံ၊ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ
မနောဓာတုယာ
မျက်စိအကြည်က အဆင်းရူပါရုံကို
အာရုံပြုသောကြောင့်
မြင်စိတ်(စက္ခုဝိဉာဏ်) ပေါ်ပါသည်။
မြင်စိတ်ပေါ်သောအခါ
စိတ်၊စေတသိက်တရားတို့သည်
ယှဉ်ဖော်ယှဉ်ဖက်အဖြစ်နှင့်
အတူပေါ်ရခြင်းသည်
မြင်စိတ်ဖြစ်ပေါ်လာစေရန်
အာရမ္မဏဟု ခေါ်သော
အာရုံ၏သတ္တိဖြစ်ပါသည်။
ကောင်းမှုတရားကို အာရုံပြုလျှင်
ကောင်းကျိုးသတ္တိ၊ မကောင်းမှုတရားကို
အာရုံပြုလျင် မကောင်းကျိုးသတ္တိကိုဖြစ်စေပါသည်။
🌺 (၃) အဓိပတိပစ္စယော
(အဓိပတိ ၄ ပါး)
၁..ဆန္ဒာဓိပတိ
(လိုချင်၊ ဖြစ်ချင်စိတ်)
၂..ဝိရိယာဓိပတိ (လုံ့လပြုမှု)
၃..စိတ်တာဓိပတိ
(စိတ်အားထက်သန်မှု)
၄..ဝီမံသာဓိပတိ
(ဉာဏ်ထက်သန်မှု)
ဤအား(၄)ပါးပြည့်စုံမှသာ
အဓိပတိပစ္စယသတ္တိနှင့်
ပြည့်စုံနိုင်ပါသည်။
လောကီစီးပွား ရှာသူများ၊
လောကုတ္တရာတရား
ရှာသူများသည်
မည်သည့်ကိစ္စမဆို
အဓိပတိပစ္စည်းနှင့် ပြည့်စုံမှသာ
မိမိလိုချင်သော ပန်းတိုင်
ရောက်နိုင်မည် ဖြစ်ပါသည်။
🌺 (၄) အနန္တရပစ္စယော
(တစ်ဆက်တည်း
အကြားအလပ် မရှိဖြစ်၍
ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရား)
မျက်စိနှင့်အဆင်းပေါင်းဆုံ၍
မြင်စိတ်ပေါ်သည်။
မြင်စိတ်ချုပ်ပြီးမှ
သိစိတ်က သိရပါသည်။
မြင်စိတ်က
အကောင်းအဆိုး မသိပါ။
သိစိတ်ကသာ အကောင်းအဆိုး
သိခြင်းဖြစ်ပါသည်။
မြင်စိတ်(စက္ခုဝိဉာဏ်)
ချုပ်ပြီးချိန်နှင့်
သိစိတ်(မနောဝိဉာဏ်)က
သိချိန်အတွင်း အကြားမရှိပါ။
ဥပမာ။ ။ မီးခြစ်ကို ခြစ်၍ မီးတောက်
ထွက်လာသည်နှင့်
မြင်လိုက်သောအချိန်အတွင်း
အကြားမရှိပါ။
🌺(၅) သမနန္တရပစ္စယော
(ကောင်းစွာတစ်ဆက်တည်းအကြားမရှိဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရား)
ဒွါရ(၆)ခုနှင့် အာရုံ(၆)ပါး
ထိခိုက်တိုက်ဆိုင်သော အချိန်တွင်
ပေါ်သောခန္ဓာ(၅)ပါးမှာ ပေါ်ဆဲခန္ဓာ
ဖြစ်ပါသည်။ ပေါ်ဆဲအချိန်တွင်
စိတ်၊ စေတသိက်တို့သည်
ကောင်းစွာအခြားမဲ့ အတူ ပေါ်၍
အတူချုပ်ကြပါသည်။
ဥပမာ။ ။ ပန်းတစ်ပွင့် (ရုပ်အဆင်း) ကို မျက်စိအကြည်နှင့်
တွေ့ဆုံသောအခါ
မြင်စိတ်(စိတ်) ဖြစ်ပြီးမှ
လှ-မလှ အကောင်းအဆိုး
ခွဲခြားသော
ခံစားစိတ်(စေတသိက်)တို့
ကောင်းစွာ အခြားမဲ့ပေါ်ပြီး
အတူတကွ ချုပ်ပျောက်သွားခြင်း
ဖြစ်သည်။
🌺 (၆) သဟဇာတပစ္စယော
(အတူတကွဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြု
တတ်သောတရား)
နာမ်ခန္ဓာလေးပါး
(ဝိဉာဏက်ခန်ဓာ ၊ဝဒေနက်ခန်ဓာ၊ သညာက်ခန်ဓာ၊
သင်္ခါရက္ခန္ဓာ)တို့သည် အချင်းချင်း
အတူတကွဖြစ်ဖော်ဖြစ်ဖက်
အထောက်အပံ့အားဖြင့်
ကျေးဇူးပြုတတ််သော
သဟဇာတပစ္စယသတ္တိဖြင့်
ကျေးဇူးပြုခြင်း ဖြစ်သည်။
ကြားစိတ်က(ဝိဉာဏက္ခန္ဓာ)
ကြားဆဲခံစားစိတ်က(ဝေဒနာက္ခန္ဓာ)
ကြားတာကိုမှတ်တာက(သညာက္ခန္ဓာ)
ကြားအောင်ပြုပြင်တာက
(သင်္ခါရက္ခန္ဓာ)
ဟူသော နာမ်ခန္ဓာ(၄)ပါးတို့
ဖြစ်ပေါ်ပါသည်။ ထိုထဲမှ
နာမ်တစ်ပါးပါးမျှ
မပါဘဲနေလို့ မရပါ။
မပါလျှင် အသံ မကြားလို့သာ
ဖြစ်ပါသည်။
ထို့အတူ ရုပ်နှင့်နာမ်
(၂)ခုကလည်း
တစ်ခုကိုတစ်ခု အပြန်အလှန်
ကျေးဇူးပြုပါသည်။
ရုပ်ကလည်း နာမ်မပါဘဲ
ရပ်တည်၍ မရသလို
နာမ်ကလည်း ရုပ် မပါဘဲ
ရပ်တည်၍ မရပါ။
🌺 (၇) အညမညပစ္စယော
(အပြန်အလှန် ကျေးဇူးပြု
နိုင်တဲ့တရား)
နာမ်ခန္ဓာ(၄)ပါး အတူ ဖြစ်ကြသည်။
တစ်ပါးက (၃)ပါးကို၊
(၃)ပါးက တစ်ပါးကို
အပြန်အလှန် ကျေးဇူးပြုသည်။
မဟာဘုတ်လေးပါးဖြစ်သော
ပထဝီ၊ အာပေါ၊ တေဇော၊ ဝါယော
အတူ ဖြစ်သည်။
အချင်းချင်း ကျေးဇူးပြုကြသည်။
ပဋိသန္ဓေစိတ်၊ စေတသိက် ကံကြောင့်
ဖြစ်သော ကမ္မဇရုပ်တို့သည်
အပြန်အလှန် ကျေးဇူးပြုကြသည်။
ရုပ်နှင့်နာမ်သည် အချင်းချင်း
အပြန်အလှန် ကျေးဇူးပြုကြသည်။
🌺(၈) နိဿယပစ္စယော
(မှီရာဖြစ်၍ ကျေးဇူးပြု
တတ်သောတရား)
မျက်စိအကြည်ကို အဆင်းကမှီ၍
မြင်စိတ်ဖြစ်ပေါ်သည်။
နားကို အသံကမှီ၍
ကြားစိတ် ပေါ်သည်။
နှာခေါင်းကို အနံံ့က မှီ၍
နံစိတ် ဖြစ်ပေါ်သည်။
လျှာကို စားစရာက မှီ၍
စားစိတ် ဖြစ်ပေါ်သည်။
ကိုယ်ကို တွေ့ထိမှုက မှီ၍
ထိသိစိတ် ဖြစ်ပါသည်၊
စိတ်(မနော)ကို ကြံတွေးမှုက မှီ၍
ကြံတွေးစိတ် ဖြစ်သည်။
ဥပမာ။ ။ ဓာတ်ကြီး(၄)ပါးနှင့်
ဖွဲ့စည်းထားသော
ရုပ်ခန္ဓာကြီးသည်
ကံ၊ စိတ်၊ ဥတု၊ အာဟာရတို့ကို မှီ၍
ရပ်တည်နေရခြင်း ဖြစ်သည်။
🌺(၉) ဥပနိဿယပစ္စယော
(အားကြီးသောမှီရာဖြစ်၍
ကျေးဇူးပြုတတ်သောတရား)
ရှေးကပြုခဲ့သော
ကုသိုလ်အကြောင်းတရားတို့သည်
ယခုဘဝပြုသော
ကုသိုလ်အကြောင်းတရားတို့အား
အားကြီးသောအထောက်အပံ့အဖြစ်
ချမ်းသာခြင်းအကျိုးတရားကို
ကျေးဇူးပြုတတ်သည်။
ရှေးကပြုခဲ့သော
အကုသိုလ်အကြောင်းတရားတို့သည်
ယခုဘဝပြုလုပ်သော
အကုသိုလ်အကြောင်းတရားတို့အား
အားကြီးသော
အကျိုးတရားဆက်အဖြစ်
ဆင်းရဲခြင်းဒုက္ခကို
ကျေးဇူးပြုတတ်ပါသည်။
🌺(၁၀) ပုရေဇာတပစ္စယော
(ရှေ့၌ဖြစ်နှင့်၍
ကျေးဇူးပြုတတ်သောတရား)
မြင်ဆဲ၊ ကြားဆဲ၊ နံဆဲ၊ စားဆဲ၊
တွေ့ထိဆဲ အာရုံ(၅)ပါးမှာ ပေါ်သော
ခန္ဓာ(၅)ပါးသည်
ကုသိုလ်စိတ်လည်း မဖြစ်သေးပါ။
အကုသိုလ်စိတ်လည်း မဖြစ်သေးပါ။
မနောသို့ မရောက်သေးသောအချိန်သည်
ရှေ့၌ဖြစ်နှင့်သော ပုရေဇာတပစ္စယ
ဖြစ်ပါသည်။
🌺(၁၁) ပစ္ဆာဇာတပစ္စယော
(နောက်မှဖြစ်၍ကျေးဇူးပြုတတ်သောတရား)
ပုရေဇာတပစ္စယော
ရှေ့စိတ်ချုပ်ပြီးမှ မနောမှာပေါ်သော (ကုသိုလ်စိတ်၊ အကုသိုလ်စိတ်) နောက်စိတ်ပေါ်ခြင်းသည်
ပစ္ဆာဇာတပစ္စယော ဖြစ်ပါသည်။
ဥပမာ။ (၁) စိန်ဆွဲကြိုးတစ်ကုံးကို
မြင်တာက
ရှေ့စိတ်ဖြစ်သောကြောင့်
ပုရေဇာတပစ္စယော ဖြစ်ပါသည်။
(၂) လှပသောစိန်ဆွဲကြိုးကို
နှစ်သက်ခံစားမှုဝေဒနာနှင့်
လိုချင်စိတ်က
နောက်စိတ် ဖြစ်သောကြောင့်
ပစ္ဆာဇာတပစ္စယော ဖြစ်ပါသည်။
🌺(၁၂) အာသေဝနပစ္စယော
(အဖန်တလဲလဲမှီဝဲထုံအပ်၍
ကျေးဇူးပြုတတ်သောတရား)
(၁) ရှေးဘဝ၌ပြုခဲ့သော
ကုသိုလ်တရားတို့သည်
ယခုဘဝ၌ပြုကုန်သော
ကုသိုလ်တရားတို့အား
ပိုမိုအားကောင်းလာကာ
ထုံအပ်၍ ကောင်းကျိုးချမ်းသာ
ကျေးဇူးပြုတတ်သောတရားသည်
အာသေဝနပစ္စယော ဖြစ်သည်။
(၂) ရှေးဘဝ၌ ပြုခဲ့သော
အကုသိုလ်တရားတို့သည်
ယခုဘဝ၌ ပြုကုန်သော
အကုသိုလ်တရားတို့အား၊
ပိုမိုအားကောင်းလာကာ
အဖန်တလဲလဲ ထုံအပ်၍
ဒုက္ခဆင်းရဲခြင်းကျေးဇူးပြုတတ်သော
တရားသည်
အာသေဝနပစ္စယော ဖြစ်သည်။
🌺(၁၃) ကမ္မပစ္စယော
(ခန္ဓာရစေရန် မျိုးစေ့သဖွယ်
ကျေးဇူးပြုတတ်သောတရား)
"မှားယွင်းသော ကာယဒုစရိုက်ကမ္မ(၃)ပါး"
(၁) ပါဏာတိပါတ
(သူ့အသက်သတ်ခြင်း)
(၂) အဒိန်နာဒါန
(သူများပစ္စည်းခိုးခြင်း)
(၃) ကာမသေုမိစ်ဆာစာရ
(သူ၏မယားခိုးခြင်း)
🔺
"မှားယွင်းသော ဝစီဒုစရိုက်
ကမ္မ(၃)ပါး"
(၁) မုသာဝါစာ (လိမ်ပြောခြင်း)
(၂) ပိသုဏဝါစာ (ကုန်းချောခြင်း)
(၃) ဖရုဿဝါစာ (ဆဲပြောခြင်း)
(၄) သမ်ဖပ်ပလာပဝါစာ
(သိမ်ဖျင်းသောစကားပြောခြင်း)
"မှားယွင်းသော မနောဒုစရိုက်
ကမ္မ(၃)ပါး"
(၁) အဘိဇ္စျာ (သူ့စည်းစိမ်ကို
လိုချင်ခြင်း)
(၂) ဗျာပါဒ
(သူ့ကိုပျက်စီးစေလိုခြင်း)
(၃) မိစ်ဆာဒိဋ်ဌိ
(လွဲမှားသောအယူကို ယူခြင်း)
အပြန်အလှန်အားဖြင့်
"မှန်ကန်သော
ကာယသုစရိုက်(၃)ပါး၊
ဝစီသုစရိုက်(၄)ပါး၊
မနောသုစရိုက်(၃)ပါးတို့ကို သိအပ်၏။
"ကံ(၄)မျိုး"
(၁) အဖြူကံ (ကုသိုလ်ပြုတဲ့ကံ)
(၂) အမဲကံ (အကုသိုလ်ပြုတဲ့ကံ)
(၃) အဖြူအမဲရောတဲ့ကံ
(ကုသိုလ်နှင့်အကုသိုလ်
ရောနှော ပြုတဲ့ကံ
(၄) အဖြူအမဲ မရောတဲ့ကံ
(သစ္စာသိပြီး
တရားအားထုတ်နေချိန်ကံ)
🌺(၁၄) ဝိပါကပစ္စယော
(ဝိပါကဝဋ်အကျိုးတရား)
ကိလေသာတည်းဟူသော
တဏှာ၊ ဥပါဒါန်ကြောင့်
ကမ္မပစ္စယော ဖြစ်ပါသည်။
ကမ္မပစ္စယောကြောင့်
(၃၁)ဘုံမှာ ခန္ဓာဝိပါကဝဋ်
ဒုက္ခစက်ကြီး လည်နေရပါသည်။
ဝဋ်အကျိုး(၈)ပါးမှာ ...
(၁) ဝိဉာဏ်
(၂) နာမ်ရုပ်
(၃) သဠာယတန
(၄) ဖဿ
(၅) ဝေဒနာ
(၆) ဇာတိ
(၇) ဥပပတ်တိဘဝ
(၈) ဇရာ၊မရဏ
ကုသိုလ်ကမ္မနှင့် အကုသိုလ်ကမ္မ
အကြောင်းခံသောကြောင့်
လူ့ဘဝမှာလည်း
ဘုန်းကံကြီးသော လူ၊
ဘုန်းကံနည်းသော လူ၊
လူဆင်းရဲ၊ လူချမ်းသာ၊လူ
ပညာရှိ၊ ပညာမဲ့၊ လူနုံ၊ လူလေလူလွင့်၊
အသိဉာဏ်နည်းသောလူ၊
လူပျင်း၊ လူရူး၊ လူတော်၊ လူညံ့များ
ဖြစ်ရခြင်းသည် ကိုယ်ပြုခဲ့သော
ကမ္မအကြောင်းတရားကြောင့်
အကျိုးဝိပါက ကွဲပြားရခြင်း
ဖြစ်သည်။
🌺(၁၅) အာဟာရပစ္စယော
(ရုပ်အာဟာရ၊ နာမ်အာဟာရ)
ရုပ်အာဟာရဆိုသည်မှာ
ကျန်းမာစေရန်
ခိုင်မာတောင့်တင်းစေရန်
မှီဝဲစားသုံးသော
ဩဇာအာဟာရဓာတ်တို့သည်
ဤရုပ်တရားကြီးကို ထောက်ပံ့ခြင်း၊
ကျေးဇူးပြုခြင်း ဖြစ်သည်။
နာမ်အာဟာရဆိုသည်မှာ
မိမိမြတ်နိုးတွယ်တာလှသော
လောကီအာရုံ ကာမဂုဏ်
စည်းစိမ်များအပေါ်၊
ပီတိသောမနဿ ဖြစ်နေရခြင်း
ဖြစ်သည်။
🌺(၁၆) ဣန္ဒြိယပစ္စယော(ဣန္ဒြေ ၅ ပါး)
(၁) စက္ခုန္ဒြေ. (စက္ခုပသာဒရုပ်)
(၂) သောတိန္ဒြေ. (သောတပသာဒရုပ်)
(၃) ဃာနိန္ဒြေ. (ဃာနပသာဒရုပ်)
(၄) ဇီဝှိန္ဒြေ. (ဇိဝှါပသာဒရုပ်)
(၅) ကာယိန္ဒြေ. (ကာယပသာဒရုပ်)
မျက်စိအကြည်က ကျေးဇူးပြု၍
မြင်စိတ်နှင့်အတူ ယှဉ်တွဲကာ
ဝေဒနာ၊ သညာ၊ သင်္ခါရဟုဆိုသော
စေတသိက်တရား
(နာမ်ခန္ဓာ ၄-ပါးတို့သည်
တည်ငြိမ်စွာအစိုးရခြင်း ဖြစ်သည်။
နားအကြည်၊ နှာခေါင်းအကြည်၊
လျှာအကြည်၊ ကိုယ်အကြည်
တို့သည်လည်း အတူတူပင် ဖြစ်သည်။
🌺(၁၇) စျာနပစ္စယော(စျာန်အင်္ဂါ ၅-ပါး)
စျာန်အင်္ဂါ(၅)ပါးမှာ ....
(၁) ဝိတက် (ကြံစည်ခြင်း)
(၂) ဝိစာရ. (သုံးသပ်ခြင်း)
(၃) ပီတိ (နှစ်သက်ခြင်း)
(၄) ဝေဒနာ (ခံစားခြင်း)
(၅) ဧကဂ္ဂတာ (ငြိမ်သက်စွာ
အာရုံပြုခြင်း)
ဥပမာ။ အလှူတစ်ခုပြုမည်ဆိုလျင်...
(၁) လှူဖွယ်ကိစ္စ ကြံစည်ရပါသည်။။
(ဝိတက်)
(၂) လိုအပ်သောလှူဖွယ်များကို
သင့်တော် မှန်ကန်မှုရှိ မရှိ
သုံးသပ်ဆင်ခြင်ရပါသည်။(ဝိစာရ)
(၃) လှူဖွယ်ကိစ္စကို သုံးသပ်ဆင်ခြင်
သောအခါ လိုလေသေး မရှိအောင်
ပြည့်စုံနေ၍ နှစ်သက်မှု
ဖြစ်ရပါသည်။(ပီတိ)
(၄) နှစ်သက်ပြီးနောက် စိတ်၌
သောမနဿဖြစ်၍
ချမ်းသာစွာ ခံစားရပါသည်။(သုခ)
(၅) လှူဖွယ်ပစ္စည်းများကို ကြည့်၍
စိတ်ချမ်းသာ လွန်းလို့ ငြိမ်သက်စွာ
အာရုံပြုနေပါသည်။ (ဧကဂ္ဂတာ)
🌺(၁၈) မဂ္ဂပစ္စယော
(မဂ္ဂင် ၅ ပါး၊ မဂ္ဂင် ၈ ပါး)
ဝိပဿနာတရားကျင့်ပွားရာတွင်
မဂ္ဂင် ၅-ပါး ရှုဉာဏ်တရားနှင့်
ပွားများရပါသည်။ ရှုပွားရမှာက
ပစ္စုပ္ပန်ဒုက္ခသစ္စာ ခန္ဓာ(၅)ပါး
ဖြစ်ပါသည်။ ခန္ဓာက ပြသော
မမြဲတဲ့အနိစ္စလက္ခဏာကို
ဆင်ခြင်ရှုပွားရမည် ဖြစ်ပါသည်။
မဂ်သည် ရှုပွားနေချိန်မှာ
လောဘကိလေသာ၊ ဒေါသကိလေသာ၊
မောဟကိလေသာတို့ကို
သတ်ပါသည်။
ရှုပွားသော လောကီမဂ္ဂင်(၅)ပါးမှာ ...
(၁) သမ္မာဒိဋ္ဌိ
(၂) သမ္မာသင်္ကပ္ပ (ပညာမဂ္ဂင်(၂)ပါး)
(၃) သမ္မာဝါယမ
(၄) သမ္မာသတိ
(၅) သမ္မာသမာဓိ (သမာဓိမဂ္ဂင်(၃)ပါး)
ဝိပဿနာရှုပွားသောအခါ
ပစ္စုပ္ပန်ရုပ်နာမ်ခန္ဓာပေါ်မှာ
သမ္မာဓိမဂ္ဂင်(၃)ပါးက အဖြစ်ကိုမြင်၍
ပညာမဂ္ဂင်(၂)ပါးက အပျက်ကိုမြင်ပါသည်။
ဖြစ်ပျက်ကို အမြင်ဆုံးတော့သည့်အခါ
လောကီမဂ္ဂင်(၅)ပါးတွင်
သီလမဂ္ဂင်(၃)ပါး တိုးလာပြီး၊
လောကုတ္တရာမဂ္ဂင်(၈)ပါး
ဖြစ်လာပါသည်။
တိုးလာသောသီလမဂ္ဂင် (၃)ပါးမှာ...
(၁) သမ္မာဝါစာ
(၂) သမ်မာကမန်တ
(၃) သမ္မာအာဇီဝ...တို့ဖြစ်ပါသည်။
🌺(၁၉) သမ္ပယုတ္တပစ္စယော
(အတူတကွယှဉ်ဖော်ယှဉ်ဖက်)
နာမ်ခန္ဓာ(၄)ပါးတို့သည်
အတူတကွ ယှဉ်တွဲ၍ ခွဲမရဘဲ၊
အပြန်အလှန် ကျေးဇူးပြုနေပါသည်။
မြင်စိတ်တစ်ခု ဖြစ်ပေါ်ရာတွင်
စိတ်နှင့်အတူ ဖဿ၊ ဝေဒနာ၊ သညာ
ဆိုသောစေတသိက်တို့သည်
တစ်ပြိုင်နက် ဖြစ်ကြပြီး၊
စိတ်ရဲ့သဘော၊ ဖဿရဲ့သဘော၊
ဝေဒနာရဲ့သဘော၊ သညာရဲ့သဘောလို့
ခွဲပြီး မသိနိုင်ပါ။
ဥပမာ။ ။ စတုမဓူချက်တဲ့နေရာမှာ ...
ပျားရည်၊ ထောပတ်၊ သကာ၊
ဆီ တို့ကို မွှေလိုက်ရာ သမသွားပြီး
မြည်းကြည့်တော့ အရသာက
ပျားရည်ရဲ့အရသာ၊ ထောပတ်ရဲ့
အရသာ၊ သကာရဲ့အရသာ၊
ဆီရဲ့အရသာလို့ ခွဲမရတော့ဘဲ
အကုန်လုံး သမ သွားပြီးတော့
အရသာ တစ်မျိုးတည်း
စုဝေးနေကြသကဲ့သို့ ဖြစ်ပါသည်။
🌺(၂၀) ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယော
(အတူတကွဖြစ်သော်လည်း
အချင်းချင်းမရောယှက်ပုံ)
သမ္ပယုတ္တပစ္စည်းက
ခွဲမရအောင် ယှဉ်ပြီး ကျေးဇူးပြု၏။
ဝိပယုတ္တပစ္စည်းက မယှဉ်ဘဲနဲ့
ကျေးဇူးပြုသည်။ အခံဓာတ်နှင့်
အတိုက်ဓာတ် ပေါင်းဆုံသော
ရုပ်(၆)ပါးတို့သည်
ဝဒေနာက်ခန်ဓာ၊ သညာက်ခန်ဓာ၊
သင်္ခါရက္ခန္ဓာ၊ ဝိညာဏက္ခန္ဓာတို့နှင့်
အတူတကွ ဖြစ်သော်လည်း
အချင်းချင်း မရောယှက်ကြပေ။
ဥပမာ။ ။ ငပိသုပ်လျှင်
ငပိဖုတ်၊
ပုဇွန်ခြောက်မှုန့်၊ အချိုမှုန့်၊
သံပုရာသီး၊ ငရုတ်သီး၊ ကြက်သွန်နီ
စသည်တို့ကို ရောနှော သုပ်ရပါသည်။
သမ၍ ရောယှက်သွားသောအခါ
စားကြည့်ပါက ငပိ၊ ပုဇွန်ခြောက်မှုန့်၊
အချိုမှုန့်၊ သံပုရာသီး၊ ငရုတ်သီး၊
ကြက်သွန်နီစသော အရသာများ
တစ်မျိုးစီ ကွဲပြားပြီး
သူ့အရသာနှင့် သူ့သတ္တိ
ပြကြသကဲ့သို့ ဖြစ်ပါသည်။
🌺(၂၁) အတ္ထိပစ္စယော
(အမှန်ရှိပြီးကျေးဇူးပြုတဲ့ တရား)
ဝေဒနာ၊ သညာ၊ သင်္ခါရ၊ ဝိဉာဏ်
ဟူသော နာမ်ခန္ဓာ(၄)ပါးတို့သည်
အတ္ထိပစ္စယော အမှန်အရှိသဘောနှင့်
အပြန်အလှန် ခန္ဓာ တစ်ခုမှတစ်ခုသို့
ကျေးဇူးပြုကြပါသည်။
ပထဝီ၊ တေဇော၊ အာပေါ၊ ဝါယော
ဟုဆိုအပ်သော အမှန်ရှိသဘောနှင့်
အပြန်အလှန် တစ်ခုမှ တစ်ခုသို့၊
ကျေးဇူးပြုကြပါသည်။
လူတစ်ယောက်တွင်
ရုပ်နှင့်နာမ် ရှိရမည်။
ရုပ်ကိုဓာတ်ကြီး(၄)ပါးနှင့်
ဖွဲ့စည်းထားသည်။
ထို့ကြောင့်ရုပ်ဓာတ်ကြီး(၄)ပါးနှင့်
နာမ်တို့သည် အမှန်အရှိသဘောနှင့်
အပြန်အလှန် တစ်ခုကိုတစ်ခု
ကျေးဇူးပြုခြင်း ဖြစ်သည်။
ဥပမာ။ ။ မြေကြီးရှိမှ သစ်ပင်စိုက်လို့ရမည်။ သစ်ပင်ရှိမှလည်း
စိုက်လို့ရမည်။ ထိုသို့်
ကျေးဇူးပြုရာတွင်
သစ်ပင်ကလည်း ရှိရမည်။
မြေကြီးကလည်း ရှိရမည်။
သို့မှသာ ကျေးဇူးပြုနိုင်မည်
ဖြစ်သည်။ အလှူ ပြုရာတွင်လည်း
အလှူရှင် ရှိရမည်။ အလှူခံပုဂ္ဂိုလ်
ရှိရမည်။ လှူဖွယ်ပစ္စည်း ရှိရမည်။
သို့မှသာ အလှူ ဖြစ်မြောက်လာမည်
ဖြစ်သည်။ ရှိခြင်းဖြင့်
တစ်ခုကို တစ်ခု ကျေးဇူးပြုခြင်းကို အတ္ထိပစ္စယောဟု ခေါ်သည်။
🌺(၂၂) နတ္ထိပစ္စယော
(မရှိပြီးနောက်ကျေးဇူးပြုတဲ့
တရား)
ချုပ်ပြီးသောစိတ်၊ စေတသိက်
တရားတို့သည် မရှိတော့သော်လည်း
နောက်တစ်ဖန် ဖြစ်ကုန်သော
စိတ်၊ စေတသိက်တရားတို့အား
ကျေးဇူးပြုပါသည်။ မရှိပြီးနောက်မှ
ဖြစ်စေရန် ကျေးဇူးပြုခြင်းကို
နတ္ထိပစ္စည်းဟု ခေါ်ပါသည်
ဥပမာ။ ။ မြင်စိတ်ပေါ်လျှင်
ထိုမြင်စိတ်သည်
အတ္ထိ အရှိတရား ဖြစ်ပါသည်။
မြင်စိတ်ချုပ်ပျောက်ပြီးနောက်
ဖြစ်ပေါ်လာသော စိတ်သည်
ကုသိုလ်ကို အာရုံပြုလျင်
ကုသိုလ်စိတ်ဖြစ်ပြီး အကုသိုလ်ကို
အာရုံပြုလျှင် အကုသိုလ်စိတ်
ဖြစ်ပါသည်။
🌺(၂၃) ဝိဂတပစ္စယော
(ကင်းတယ်၊ ချုပ်တယ်လို့
အဓိပ္ပာယ် ရပါသည်။)
စုတိပြီးဖြစ်ကုန်သော
ရဟန္တာအရှင်သူမြတ်တို့၏
စိတ်၊ စေတသိက်တို့သည်
ချုပ်ငြိမ်းပြီး နောက်တစ်ဖန်
ပြန်၍ မဖြစ်တော့ပါ။
🌺(၂၄) အဝိဂတပစ္စယော
(မကင်းလို့ ရုပ်နာမ်ထပ်၍
ပေါ်သည်။)
ရုပ်နာမ်တို့်သည်
ချုပ်ပျောက်သည့်အမျိုးဖြစ်၍
ချုပ်ပျောက်သည်။
ချုပ်ပျောက်(ပျက်)တာ သိလို့
သဿတဒိဋ္ဌိစင်ပါသည်။
နောက်ရုပ်နာမ်အစားထိုးပေါ်
(ဖြစ်)မှန်းသိလို့ ဥစ္ဆေဒဒိဋ္ဌိစင်ပါသည်။
မကင်းလို့ အစားထိုးရုပ်နာမ်
ပေါ်ပါသည်။ ဤပေါ်လာခြင်းကို
အဝိဂတပစ္စည်းဟု ခေါ်ပါသည်။
ဥပမာ။ ။ သမုဒ္ဒရာရေထဲမှာ
ငါးတွေ၊ လိပ်တွေနေကြ၍
သမုဒ္ဒရာက ငါးလိပ်တွေရှိတုန်း
ကျေးဇူးပြုကာ ငါးလိပ်တွေ
တစ်စုံတစ်ယောက် ဖမ်းသွားလို့
ကုန်းပေါ်ရောက် သွားလျှင်
သမုဒ္ဒရာရေက ကျေးဇူးမပြုတော့ပေ။
ဒါကြောင့် ငါးလိပ်တွေဟာ
သမုဒ္ဒရာနဲ့ မကင်းကွာစဉ်အချိန်မှာသာ
သမုဒ္ဒရာရေက
အကျိုးကျေးဇူးပြုတာကို
အဝိဂတပစ္စည်းလို့ ခေါ်ပါသည်။
🐢
မှီငြမ်းကျမ်း။ ။ အမရပူရမြို့၊
မဟာဂန္ဓာရုံဆရာတော်
အရှင်ဇနကာဘိဝံသ
ရေးသားသော ...
"အခြေပြုပဌာန်း"
တရားတော်။
မြတ်စွာဘုရားသည်
နိဗ္ဗာန်ရောက်ကြောင်းတရားများကို
ဟောကြားရာတွင် ကယ်တင်ချွတ်မ
ပေးရမည့် တစ်စုံတစ်ယောက်သော
ပုဂ္ဂိုလ်ကို ဟောကြားခြင်းကိစ္စမှလွဲ၍လူ၊ နတ်၊ ဗြဟ္မာ ပုဂ္ဂိုလ်အများ ပါဝင်သည့် ဓမ္မသဘင်ဝယ် အဆင့်ခြောက်ဆင့်ဖြင့်
တစ်ဆင့်ချင်း တက်၍
ဟောကြားလေ့ရှိပါသည်။
(၁) ဒါနကထာ
(၂) သီလကထာ
(၃) သဂ္ဂကထာ
(၄) ကာမာနံအာဒီနဝကထာ
(၅) နိက္ခမကထာ
(၆) သစ္စကထာ
ဟူ၍ လူတို့ပြုသင့်ပြုအပ်သော
အခြေခံဒါနမှ စ၍ ကောင်းကျိုးချမ်းသာအဖြာဖြာခံစားရပုံ၊ သီလကြောင့် အသက်ရှည်ကာ အနာရောဂါကင်းရပုံ၊
ဒါန၊ သီလအကြောင်းများကြောင့်
နတ်ပြည်၌ သိကြားမင်းစည်းစိမ်ကိုပင်ခံစားရနိုင်ပုံ၊ လူချမ်းသာ၊နတ်ချမ်းသာတို့သည် မိမိကိုယ်ကို လောင်ကျွမ်း စေနိုင်ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့်
ကာမဂုဏ်အာရုံတောမှ
ရုန်းထွက်သင့်ကြောင်းနှင့် နောက်ဆုံးတွင်
သစ္စာ (၄)ပါးတရားတော်ကို
ဟောကြားတော်မူပါသည်။
ထို့ပြင်ဒေသနာစဉ်ချရာတွင်လည်း နည်းလမ်းခြောက်သွယ်ထဲမှ
ဝေနေယျပုဂ္ဂိုလ်စရိုက်နှင့်
ကိုက်ညီရာကို
ဟောကြားတော်မူပါသည်။
နည်းလမ်းခြောက်သွယ်မှာ...
(၁) ခန္ဓာ
(၂) အာယတန
(၃) ဓာတ်
(၄) ပဋိစ္စသမုပ္ပါဒ်
(၅) သစ္စာ
(၆) ပဋ္ဌာန်း
ပဋ္ဌာန်းနည်းသည်လည်း ...
နိဗ္ဗာန်ရောက်ကြောင်းအကျင့်တွင်
ပါဝင်နေပါသည်။ သို့ဖြစ်၍လည်း
ဓမ္မမိတ်ဆွေ"ဖိုးကျော်" မှ
အလုပ်တွင် အသုံးချနိုင်အောင်
ပဋ္ဌာန်းကိုရေးသားတင်ပြပေးခြင်း
ဖြစ်ပါသည်။
(ပဋ္ဌာန်းတရားကို
သုံးသပ်ဆင်ခြင်ကာ
အကြားအမြင်မှ အသိ၊
အသိမှ အရှိသို့ အဆင့်ဆင့်
တိုးတက်အောင်မြင်ကြ
ပါစေသတည်း။)
Credit...