မြတ်ဗုဒ္ဓ၏ သုဂတော ဂုဏ်တော် ဆိုသည်မှာ...
°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°
ဘဂဝါ ဣတိပိ သုဂတော၊သုဂတော ဆိုတာ....
အက္ခရာ သုံးလုံးသာ ပါဝင်တဲ့ မြတ်ဗုဒ္ဓ၏ ဂုဏ် တော် တစ်ပါးဖြစ်တယ်။
လူ့လောကတွင်မက နတ်ပြည်၊ဗြဟ္မာပြည် အပါ
အဝင် သတ္တလောကကြီးတစ်ခုလုံး သိမ်းကျုံး ကျော်ကြားထင်ရှားတော်မူခဲ့တယ်။ ။
သုဂတ စကားလုံးရဲ့ အဓိပ္ပါယ်ကို စာပေကျမ်းဂန် မှာငါးမျိုးဖွင့်ဆိုထားတယ်။
အဲဒီ ငါးမျိုးလုံးဟာ မြတ်စွာဘုရားနဲ့ဆက်စပ်ပြီး သိရှိမှတ်သားကြရတဲ့ ဂုဏ်ရည်တွေချည်းပဲ
မြတ်စွာဘုရား မှာ လောကလူသားတွေထက် အင်မတန်မြင့်မားတဲ့ ဂုဏ်အရည်အချင်း တွေ ရှိတယ်။
ဒီလို ဂုဏ်အရည်အချင်းတွေရှိတဲ့ပုဂ္ဂိုလ် မှ ဘုရား လို့ သတ်မှတ်လို့ရတယ်။
အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဝိဇ္ဇာစရဏသမ္ပန္နော သုဂ တောဆို တဲ့ ဂုဏ်အရည်အချင်းတွေနဲ့ ပြည့် စုံမှ ဘုရားဖြစ်နိုင်တဲ့ စံဆိုတာ သတ်မှတ်ချက်ရှိတယ်။
ဒီ အရည်အချင်းတွေအားလုံးဟာ အသိဉာဏ်ရဲ့ ထက်မြက်မှုနဲ့ ပတ်သက်တာတွေချည်းပဲပေါ့။
ဘုရားဆိုတာ အသိဉာဏ်ထက်မြက်မြင့်မားတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်သာဖြစ်တယ်။
သို့သော် အသိဉာဏ် ထက်မြက်မြင့်မားမှု ဆိုတာ ဟာအလိုအလျောက် ထက်မြက်မြင့်မားလာတာ မဟုတ်ဘူး၊ကျင့်ကြံကြိုးကုတ်အားထုတ်ခဲ့လို့၊လေ့ ကျက် သင်ကြားခဲ့လို့သာဖြစ်တယ်။
သီလစွမ်းအားမြင့်မားမှု၊သမာဓိစွမ်းအား မြင့်မားမှု
ကြောင့် အသိဉာဏ်ဟာ မြင့်မားရတယ်။
မသိတာ မရှိရလေအောင် ဉာဏ်ပညာရဲ့ အစွမ်း သတ္တိ ထက်မြက်မှုကို အကြောင်းပြုပြီး ဒီဂုဏ် တော် တွေ ရရှိလာတာဖြစ်တယ်။
ဒါကြောင့်မို့အသိဉာဏ်ဟာ အဓိက ၊ကျန်တာတွေ က ပံ့ပိုးပေးတဲ့အကြောင်းတရားတွေ မျှသာ ဖြစ် တယ်။
သုဂတဆိုတဲ့ စကားလုံးကို သု-ဂတ လို့ခွဲပြီး “သု” ကအဓိပ္ပါယ်တစ်ခု၊“ဂတ”ကအဓိပ္ပါယ်တစ်ခု၊“သု'ဆိုတာ ကောင်းမြတ်တယ် တင့်တယ်တယ် ကျေ နပ် စရာ ကောင်းတယ် အပြစ်ကင်းတယ်ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပါယ် ရတယ်။
‘ဂတ'ဆိုတာ သွားရောက်ခြင်း သို့မဟုတ် လမ်း ကြောင်း၊အပြစ်ကင်းတဲ့လမ်းစဉ် မှန်ကန်တဲ့ လမ်း စဉ် ရှိတဲ့ပုဂ္ဂိုလ်လို့ ဒီလိုအဓိပ္ပါယ်ရတယ်။
လောကမှာ လမ်းစဉ်မှားနေတယ်ဆိုတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်
တစ် ယောက်ဟာ လမ်းဆုံးရောက်ဖို့ဆိုတာ အင်မ တန်မှ ခဲယဉ်းတယ်။
မြတ်စွာဘုရားဟာ မှန်ကန်တဲ့ လမ်းစဉ်ရှိလို့ လို ချင် တဲ့ကောင်းကျိုးချမ်းသာတွေကို ရတာဖြစ် တယ်။
မှန်ကန်တဲ့လမ်းကြောင်းကို လျှောက်လှမ်း လာတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ် ဆိုတဲ့အနေနဲဘဂုဏ်တင်ရတာ ၊လမ်းမှန် ပေါ်သွားတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်ဟာ ဂုဏ်တင်ရမယ့် ပုဂ္ဂိုလ် ပဲ ဖြစ်တယ်။
ဘာဖြစ်လို့တုန်းဆိုရင် လောကမှာ လူတွေဟာ လမ်း မှားလျှောက်နေကြတာတွေက အများကြီးပဲ
၊မမှန်မကန်တဲ့ လမ်းပေါ်ကို လျှောက်လှမ်းလို့ ဆင်းရဲ ဒုက္ခ ကြုံတွေ့နေကြတာတွေ အများ ကြီး ပဲ။
အကုသိုလ်ကို ကုသိုလ်ထင်ပြီး လုပ်နေကြတာ
တွေ၊ ကုသိုလ်ကို အကုသိုလ်ထင်ပြီး ရှောင်နေကြ တာတွေ၊မလုပ်သင့်တာ ကျတော့ လုပ်သင့် တယ် လို့ ထင်ပြီး လုပ်သင့်တာကျတော့ မလုပ်သင့်ဘူး လို့ ထင်ပြီး လမ်းမှားနေတာတွေ၊မိမိ လျှောက် လှမ်း တဲ့ လမ်းဟာ ထင်တဲ့အတိုင်း ဘာတစ်ခုမှ
ဖြစ်မလာတဲ့ မမှန်ကန်တဲ့လမ်းကြောင်း ဖြစ်နေ တာတွေကိုလျှောက်လှမ်းပြီး လမ်းဆုံးတာနဲ့ တပြိုင်နက် ဒုက္ခတွင်းကို သက်ဆင်းကြရတာ တွေ ဖြစ် တယ်ပေါ့။
သုဂတဆိုတာ အပြစ်ကင်းတဲ့ လမ်းကြောင်းပေါ်ကို လျှောက်လှမ်းလာတဲ့သူလို့ ဒီလိုအဓိပ္ပါယ်ရတယ်။
သောဘနဂမန- အပြစ်ကင်းတဲ့လမ်းကြောင်းပေါ် လျှောက်လှမ်းလာတဲ့သူ။
အပြစ်ကင်းတဲ့လမ်းကြောင်းဆိုတာ ကိလေသာ တွေကုန်ဖို့အတွက် ကျင့်ကြံကြိုးကုတ် အားထုတ် တဲ့ လမ်းကြောင်းပဲ။
ရည်ရွယ်ချက် ဦးတည်ချက်က ဘာလဲလို့ဆိုရင် “သေခြင်းတရားရှိရင် မသေတဲ့တရားဆိုတာ ရှိရ မယ်၊ အဲဒီ မသေတဲ့တရားရဖို့ ဘယ်လမ်း ကြောင်း က သွားရမလဲ” စူးစမ်းရှာဖွေတယ်။
နောက်ဆုံး အဲဒီလမ်းကြောင်းအတိုင်း သွားတဲ့ အခါမှာမသေရာနိဗ္ဗာန်ဆိုတာကို ရောက်ရှိ သွားတယ် ပေါ့။
အဲဒီလမ်းကြောင်းကနေလျှောက်တာ။
လောကလူသားတွေ မဖြေရှင်းနိုင်တဲ့ပြဿနာ ဘာလဲ?
လူတိုင်းကြုံတွေ့နေရတဲ့ပြဿနာ ဘာလဲ။
ဖြေရှင်းလို့မရတဲ့ပြဿနာကဘာလဲဆိုရင် အိုခြင်း, နာခြင်း,သေခြင်းဆိုတဲ့ ပြဿနာပဲ၊ဘာလူမျိုး ပဲ ဖြစ်ဖြစ် ဘယ်ဘာသာ ကိုးကွယ်တဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်ပဲဖြစ် ဖြစ် ဒီပြဿနာအဖြေ ရှာတွေ့နိုင်ပါ မလား မတွေ့ နိုင် ဘူး၊
မြတ်စွာဘုရားကိုယ်တိုင်က ဟောထားတယ် “နတ္ထိ
ဇာတဿ အမရဏံ” မွေးလာပြီးတဲ့နောက် မသေ တဲ့ သတ္တဝါဆိုတာ လောကမှ မရှိပါဘူးတဲ့။
အဲဒီတော့ ဘာသာရေးပြဿနာတစ်ခု အနေနဲ့ ကြည့်မယ် ဆိုရင် မွေးလာပြီးတဲ့နောက်
မသေအောင် လုပ်နိင်တဲ့နည်း ရှိလားဆိုတော့ မရှိဘူး။
ဒါဖြင့်မသေရအောင် ဘာလုပ်ရမလဲဆိုရင် မမွေး အောင် လုပ်ဖို့ပဲရှိတယ်တဲ့၊ ဒီလိုဆိုတာ ပေါ့နော်။
အဲဒီတော့ နောက်ထပ်ပြန်မွေးနေတာ ဘာ့ကြောင့် တုန်းဆိုရင် လိုချင်တဲ့တဏှာဦးဆောင်တဲ့ အမှန် မသိ အောင် အဝိဇ္ဇာက အမှောင်ချထားတယ်။
ကံတရားတွေက တွန်းပို့တယ်၊မွေးရပြန်တယ်။
အဲဒီတော့ လက်သည်တွေက ဘယ်သူတုန်းဆို ရင် အဝိဇ္ဇာရယ် တဏှာရယ် ကံရယ်သူတို့တွေဟာ
လက်သည်ပဲ၊ အဝိဇ္ဇာက အမှန်မမြင်အောင် ဖုံးကွယ်ပေးထားတယ်။
တဏှာက သဘောတွေကျတယ် တွယ်တာတယ်
၊သူတွယ်တာတဲ့နေရာကို ကံကနေ တွန်းပို့ လိုက် တယ်။
ဟောတစ်ဘဝရောက်လာပြန်ပြီ၊သူတို့ဖန်တီးလိုက်တဲ့ အရာတစ်ခုသည် နောက်ဆုံးမှာ အိုရပြန်ပြီ နာရပြန်ပြီ သေရပြန်ပြီ။
ဒီ အိုခြင်း နာခြင်း သေခြင်း လို့ဆိုတဲ့ ပြဿနာကို
လွန်မြောက်ချင်ရင် ဘာလုပ်ရမလဲဆိုတော့ မွေး အောင်လုပ်နေတဲ့၊ ဘဝတစ်ခုရအောင် လုပ်နေ တဲ့
၊အမှန်တရားကို မသိအောင် ကာနေတဲ့ အဝိဇ္ဇာကို ဖယ်လိုက်ရမယ်၊အဝိဇ္ဇာဖယ်လိုက် တာနဲ့တွယ်တာ မှုမဖြစ်ဘူး။ ။
မအိုရာ မနာရာ မသေရာဆိုတာ တစ်ချို့ကထင်နေ
တယ်၊လူဖြစ်လာပြီး ဘယ်တော့မှ မအိုတော့ဘူး လို့ထင်တာ။
ဖြစ်ကိုမဖြစ်တော့တာနော်၊နိဗ္ဗာန်ဆိုတာ ဖြစ်ကို မဖြစ်တော့တာ။
ဘာလို့မဖြစ်တုန်းဆို ခုနက လှည့်စားမှုတွေနဲ့ လိုချင်မှုတွေမရှိတော့ဘူး။
မရှိသည့်အတွက်ကြောင့် ဘဝဆိုတာ စကို
မစလာတော့ဘူး။
အဲဒီနည်းလမ်းကိုပဲ မြတ်စွာဘုရားက ရှာဖွေ
တွေ့ထားတာတဲ့။
ဖြစ်လာတဲ့သတ္တဝါကို မအိုအောင် လုပ်နိုင် တာ တော့ မဟုတ်ဘူး၊ မဖြစ်အောင်လုပ်တဲ့ နည်းစနစ် တဲ့။
လူတိုင်းလူတိုင်းဟာ အိုလည်းမအိုချင်ဘူး၊ နာလည်း မနာချင်ဘူး၊ သေလည်းမသေချင်ဘူး၊ တကယ်တော့ ရလားဆိုမရဘူး။
နောက်ဆုံးမှာ အသက်တောင် ဆွဲဆန့်လို့ မရ တာကြီးကိုမအို မသေဖို့ဆိုတာ အခဲယဉ်းကြီးလေ။
မသေချင်ဘဲနဲ့ပဲ သေရမှာပဲ၊အဲဒီတော့ မြတ်စွာဘုရား က မသေရာလမ်းကြောင်းဆိုတဲ့
အကောင်းဆုံးလမ်းကြီးကို ရှာဖွေတွေ့ထားတာ။
ဒါကြောင့်မို့“သုဂတ” လို့ခေါ်တာ။ အဲဒီ မသေရာ လမ်းကြောင်းဆိုတာ ဘယ်လမ်းလဲ ဆိုရင်မဂ္ဂင် ရှစ်ပါး တည်းဟူသော လမ်းကြောင်းပဲ။
အဲဒီ မဂ္ဂ ဆိုတဲ့လမ်းဟာ ဘာနဲ့ဖွဲ့စည်းထား တာ တုန်း ဆိုတော့ သမ္မာဒိဋ္ဌိ,သမ္မာသင်္ကပ္ပ၊ သမ္မာဝါစာ
, သမ္မာကမ္မန္တ၊ သမ္မာအာဇီဝ, သမ္မာဝါယာမ, သမ္မာသတိ, သမ္မာသမာဓိ လို့ခေါ်တဲ့ ဒီရှစ်ပါးနဲ့
ဖွဲ့စည်းထားတာ။
မဂ္ဂဆိုတာ ဒီအဖွဲ့အစည်းတစ်ရပ်ရဲ့နာမည်၊ဒီ ရှစ် ပါး ကို ပေါင်းပြီးတော့“မဂ္ဂ” လို့ခေါ်တာ။
ဝိပဿနာတရား အားထုတ်နေတဲ့အချိန်မှာလည်း ဒီရှစ်ခုနဲ့သွားနေတာ။
သို့သော် စွမ်းအားပြည့်သွားပြီဆိုရင် မဂ်ဉာဏ်
ဖြစ်သွားပြီ၊အဲဒီတော့ လုပ်ရတာက ဝိပဿနာမဂ္ဂ၊ ရလိုက်တာက အရိယာမဂ္ဂ၊ ဝိပဿနာက အလုပ် လုပ်ပြီး အသိဉာဏ်တွေ ဖွံ့ဖြိုးလာအောင်၊
အတွေး တွေ မှန်ကန်လာအောင်ကိုယ်ကျင့် တရားကို အခြေခံပြီးတော့ ကြိုးစားမှု တွေ သတိ
ထားမှုတွေ သမာဓိတွေ ဒီစွမ်းအားတွေကို မြှင့်ရင်း မြှင့်ရင်းနဲ့နောက်ဆုံးမှာ ဒီရှစ်ခုက တစ်ခုတည်း ကဲ့သို့ ဖြစ်သွားတယ်။
စွမ်းအားပြည့်တယ်ဆိုတာ ဝိပဿနာအခိုက် တုန်း ကတော့ရှစ်ခုက ရှစ်မျိုးဖြစ်နေကြတယ်။
တစ်စထောင် တစ်စလဲနဲ့ရှစ်မျိုးမှန်းသိသာတယ်
၊အလုပ်တွေလုပ်နေကြတာ။
အဲဒီရှစ်ခုက တပေါင်းတည်း ဖြစ်သွားပြီဆိုရင် အရိယာမဂ္ဂ ဖြစ်သွားပြီ။
တစ်ခုတည်းဖြစ်သွားပြီဆိုရင် စွမ်းအင်တွေ
အားလုံးစုသွားတယ်၊တစ်ခုတည်းလိုဖွဲ့စည်းပြီး စည်းလုံးညီညာသွားပြီ ဆိုလို့ရှိရင် ကိလေသာအားလုံးကို ဖယ်ရှားပစ်လိုက်ပြီး
နိဗ္ဗာန်ကို မျက်မှောက်ပြုနိုင်တယ်။
ဒါကြောင့်မို့ မြတ်စွာဘုရားကို “သောဘဏ ဂမနတ္တာ သုဂတော”တင့်တယ်သော အပြစ်
ကင်းသော လမ်းကြောင်းရှိတဲ့ပုဂ္ဂိုလ်မြတ်တဲ့ ဒီလို အဓိပ္ပါယ်ရတယ်။
အရိယမဂ်ဆိုတဲ့လမ်းကြောင်းကို မြတ်စွာဘုရား ပထမဆုံးတွေ့ရှိတယ်။အဲဒီ လမ်းကြောင်းအတိုင်း လျှောက်တယ်။လမ်းဆုံးပန်းတိုင် ကိုလည်းေ ရောက်ခဲ့ ပြီ။
အဲဒါကြောင့်မို့ သုဂတ လမ်းကြောင်းကိုလည်း သိသူ၊လမ်းဆုံးကိုလည်း ရောက်ပြီးသူဆိုတဲ့ အဓိပ္ပါယ်ရတယ်ပေါ့။ ။
အဲဒီတော့ ဒီ မသေတဲ့လမ်းကြောင်းကို ဘယ်သူမှ မတွေ့ဘူး။
အကောင်းဆုံး အစစ်မှန်ဆုံး အပြစ်ကင်းဆုံး လမ်း ကြောင်း ကို မြတ်စွာဘုရားကိုယ်တိုင် စတွေ့ တာဖြစ် သောကြောင့် သုဂတ-အကောင်းဆုံးသော
လမ်းကြောင်းကို လျှောက်လှမ်းပြီးသူ ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပါယ်နဲအကောင်းဆုံးသော လမ်းကြောင်းရှိတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်မြတ်အနေနဲ့“သုဂတ” လို့ခေါ်တာ
၊ ဒါက အဓိပ္ပါယ်တစ်ခုနော်။
တရားချစ်ခင် သူတော်စင်ပရိသတ်အပေါင်း တို့
၊ဗုဒ္ဓမြတ်စွာရဲ့ သုဂတ ဂုဏ်တော်ကြီးကို နာယူ
မှတ်သားပြီးတော့..
တို့တတွေဟာလည်း မှန်ကန်တဲ့ လမ်းကြောင်းကို ပိုင်ဆိုင်ဖို့အရေးကြီးတယ်၊ပိုင်ဆိုင်ထားပြီး အဲဒီ
လမ်းကြောင်းအတိုင်း လျှောက်လှမ်းလို့ ပန်းတိုင် ကို ရောက်တဲ့ပုဂ္ဂိုလ်တွေ လည်း ဖြစ်ဖို့ လိုအပ် တယ်။
လုပ်တဲ့လုပ်ငန်းသည်သေသေသပ်သပ် နဲ့ နောက် ကြောင်း မပြန်ရအောင် သေသပ်တဲ့အလုပ် မျိုးနဲ့ တို့တတွေ လုပ်ရမှာဖြစ်တယ်။
ကျင့်ဆောင်တဲ့၊လျှောက်လှမ်းတဲ့ လမ်းဟာ လည်း ပဲမှန်ကန်တဲ့လမ်းကြောင်းက လျှောက်လှမ်း လာတာ ဖြစ်ရမယ်။
စကားပြောတဲ့အခါမှာလည်းပဲ မှန်ကန်ပြီးတော့ အကျိုးရှိတဲ့ စကားမျိုးကိုသာလျှင် တို့တတွေ ရွေးချယ်ပြီးတော့ပြောကြရမှာဖြစ်တယ်ဆိုတဲ့ မြတ်စွာဘုရားရဲ့ သုဂတ ဂုဏ်တော်ကို အာရုံ ပြုပြီး ကောင်းတဲ့ကိုယ်ကျင့်တရားတွေ ကျင့်သုံး
ထူထောင်နိုင်ကြ ပါစေကုန်သတည်း။
ကျေးဇူးတော်ရှင် ပါမောက္ခချုပ်ဆရာတော်
ဒေါက်တာ နန္ဒမာလာဘိဝံသ
ပါချုပ်ဆရာတော် #တရားမှတ်စု Credit...KhinSandarSoeHtut
