စာလုံး

ႂကြေရာက္လာၾကေသာ ဓမၼမိတ္ေဆြမ်ားအားလုံး ကိုယ္၏က်န္းမာျခင္း စိတ္၏ခ်မ္းသာျခင္း ႏွင့္ျပည့္စုံၾကပါေစ။

Friday, July 19, 2019

ကိုယ့္ရဲ႕စိတ္ကိုၾကာပန္းလိုေလ့က်င့္ပါ

ကိုယ္ရဲ႕စိတ္ကို ရႊံ႕ညႊန္ထဲက ၾကာပန္းလို႔ ေလ့က်င့္ပါ
▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬

★ အေနာက္ႏုိင္ငံ ေလဆိပ္တုိ္င္းမွာ ေတြ႔ႏို္င္တဲ့စာအုပ္ Mindfulness - သတိပ႒ာန္၊ Harvard တကၠသိုလ္ထြက္ Harvard မွာ Ph.D လုပ္တဲ့ ဆရာၾကီးႏွစ္ေယာက္ အခုေတာ့ တျခားတကၠသိုလ္မွာ professor ျဖစ္ေနတယ္။ The Science of Meditation တဲ့။

★ The science of meditation ဆိုတာ  တရားထိုင္တာကို သူတုိ႔က science လုိ႔ေျပာတာေပါ့။ ဘာျဖစ္လုိ႔တုန္းဆိုေတာ့ Neurology နဲ႔လည္း ေလ့လာတယ္ တရားထိုင္တဲ့ ဆရာေတာ္ေတြ Clinical psychology နဲ႔လည္း ေလ့လာတယ္။ အဲလို ေလ့လာတဲ့အခါက်ေတာ့ hard science က evidence ရိွတယ္။ အဲဒါေလး လုပ္ထားတယ္။

★ ဒါ ဒီထဲက ဆရာႏွစ္ေယာက္ထဲက တစ္ေယာက္ Professor Richard Davidson ဆို Wisconsin တကၠသိုလ္က The Emotional Life of Your Brain – Emotion က ဘယ္အေျခအေနမ်ိဳးျဖစ္ရင္ ဦးေႏွာက္က ဘယ္လုိေျပာင္းတယ္။

★  ဒါေတြဟာ Scientist ေတြ ေရးထားတာ။ အျပင္လူအေနနဲ႔ ေလ့လာတယ္၊ ေလ့လာတဲ့အခါက်ေတာ့ အေနာက္ႏိုင္ငံမွာ ဒါနဲ႔ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ ဘယ္လုိ အသံုးျပဳႏိုင္တုန္း သူတို႔ သိလာတယ္။

★ ဥပမာ ၁၉၇၆-ခုႏွစ္တုန္းက MIT ေဆးတကၠသိုလ္က ဆရာၾကီးတစ္ေယာက္က သူရဲ႕လူနာေတြ chronic pain ရိွေနတဲ့လူနာေတြ နာတာရွည္ေ၀ဒနာရိွတဲ့ လူနာေတြ pain killer ေတြ အနာေပ်ာက္ေစတဲ့ေဆးကို ေပးတယ္။

★ ေ၀ဒနာအျမဲတမ္းရိွေနေတာ့ ေဆးအျမဲတမ္း ေသာက္ေနရတယ္။ အျမဲတမ္းေသာက္ရင္ ေဆးမ်ားမ်ားေသာက္ရင္ kidney ဘာျဖစ္တုန္း၊ ထိခိုက္တယ္၊ kidney ျပန္ကုရျပန္ေရာ။

★ အဲဒီေတာ့ ေ၀ဒနာ ရိွတိုင္း pain killer ေပးတာလည္းပဲ အေျဖမဟုတ္ေသးဘူး။ အဲေတာ့ pain နဲ႔ ပတ္သတ္ျပီးေတာ့ ေ၀ဒနာနဲ႔ ပတ္သတ္ျပီးေတာ့ ဘာေတြမ်ား ရိွေသးတုန္း သူတုိ႔ေလ့လာၾကတယ္။

★ အဲဒါနဲ႔ Mindfulness Based Stress Reduction – MBSR, google ထဲမွာ ရွာႏုိင္တယ္။ Mindfulness Based Stress Reduction - အဲဒီ clinic ကို ပထမဆံုး MIT ေဆး႐ုံမွာ စတင္တယ္။ သတိပ႒ာန္ရိွရင္ ေ၀ဒနာရိွတယ္ဆိုတာကို ကိုယ္က ၾကိဳျပီးေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္ထားတယ္။

★ ေနာက္ျပီးေတာ့ ဒီေ၀ဒနာကို ကိုယ္က fighting မလုပ္ဘူးဆိုရင္ Charles Darwin က ေရးထားတာ ရိွတယ္ေလ Hard Scientist က ေရးထားတဲ့ဟာ The Expression of Emotions in Human and Animals အဲစာအုပ္ေလး ႏွစ္-၂၀၀ ေက်ာ္ျပီ။ လူေတြနဲ႔ တိရစာၦန္ေတြရဲ႕ emotion ကို သူေလ့လာတာ။

★ ဒီေန႔က်ေတာ့ အဲ subject ကို ႏွစ္-၂၀၀ ေက်ာ္တဲ့အခါမွာ ဒီ subject ကို advance လုပ္တာ အေ၀းကိုေရာက္သြားတယ္။ အဲထဲမွာ ဒီစာအုပ္ေတြပါတယ္။ အဲေတာ့ ဘာေတြ႔ရတုန္းဆိုေတာ့ အဲဒီ clinic မွာ ေ၀ဒနာကို ေဆးနဲ႔ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ စိတ္နဲ႔ အတိုင္းအတာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားထိ control လုပ္ႏိုင္တယ္ ဒါေလးေတြ႔သြားတယ္။

★ နည္းနည္းပဲ ရိွတဲ့ ေ၀ဒနာကို စိတ္က multiply လုပ္လိုက္ေတာ့၊ ဒီေ၀ဒနာ ခံရခက္ေနတာလည္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ Emotional training အဲဒါေတြကို သူတို႔စျပီးလုပ္လာတယ္။

★ ဒါေပမဲ့ Emotional training ကို အေနာက္ႏုိင္ငံကလည္းပဲ သကၠရာဇ္ ၂၀၀၀ တုန္းက ဟားဗဒ္ professor သူ research လုပ္ၾကည့္တာ သုေတသန လုပ္ၾကည့္တာ Psychology မွာ positive psychology နဲ႔ negative psychology -

Negative ျဖစ္တဲ့ ျပႆနာေတြကို ၾကည့္တာ ေလ့လာျပီး စာအုပ္ေရးတာနဲ႔ positive ျဖစ္တာ ကိုေရးတာ ဘယ္ေလာက္ရိွတုန္းဆို 21 : 1, ၂၁ နဲ႔ ၁ ratio က၊ negative ျဖစ္တဲ့ဟာက စာအုပ္ ၂၁-အုပ္ဆိုရင္ positive ျဖစ္တဲ့ဟာ ၁-အုပ္ပဲ ရိွတယ္။

★ အဲဒီဟာကို translate လုပ္မယ္ဆိုရင္ လူတစ္ေယာက္က ၂၁-ရက္ စိတ္ညစ္ျပီးမွ ၁-ရက္ပဲ ေပ်ာ္ရႊင္တယ္။ ၂၁-ႏွစ္ စိတ္ညစ္ျပီးမွ ၁-ႏွစ္ ေပ်ာ္ရႊင္ႏုိ္င္တယ္လို႔ အဓိပၸါယ္ရတယ္။ သူတို႔ study subject ကုိေလ့လာၾကည့္မယ္ဆိုရင္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ Positive psychology ဆိုတာ အခု သကၠရာဇ္ ၂၀၀၀ ေနာက္ပိုင္းမွာ ပိုျပီးေတာ့ အားေကာင္းလာတယ္။

★ အဲေတာ့ က႐ုဏာဆုိတဲ့ compassion ကို focus လုပ္တယ္ဆုိရင္ သူက Positive quality ျဖစ္တယ္။ လူတစ္ေယာက္ ကိုယ့္မေကာင္းတာေျပာတယ္ ကိုယ့္ jealous ျဖစ္တယ္ ကိုယ့္ကို ဟိုေျပာဒီေျပာေျပာတယ္၊ ကိုယ့္ကို compare လုပ္တယ္ ယွဥ္ျပိဳင္တယ္ လာျပီးေတာ့ ၾကြားတယ္။

★ အဲဒါမ်ိဳးျဖစ္တဲ့အခါမွာ ကိုယ္ရဲ႕အေတြးက positive မျဖစ္ဘူးဆိုရင္ ကိုယ္ အလူးအလဲခံရတယ္၊ အရမ္း အလိုလိုေနရင္းနဲ႔ destruction မ်ားတယ္၊ အဲေတာ့ အဲလိုလုပ္တဲ့လူကို ေအာ္ ဒီပုဂၢိဳလ္ကေတာ့ သူ စိတ္ဒုကၡေရာက္ေနတယ္ သူ စိတ္ထဲမွာ ဒုကၡေရာက္ေနတယ္။

★ ဒုကၡဆိုတဲ့ စကားလံုး အသံုးျပဳႏုိင္တယ္။ စိတ္ထဲမွာ ဒုကၡျဖစ္ေနတယ္။ အဲလို အသံုးျပဳတဲ့အခါက်ေတာ့ သူ႔ကို ကိုယ္က ေဒါသျဖစ္မယ့္အစား ေဒါသမျဖစ္ဘဲနဲ႔ သနားတဲ့စိတ္ျဖစ္တယ္။

★ သနားတယ္ဆိုတဲ့ က႐ုဏာျဖစ္တာ။ က႐ုဏာက positive ျဖစ္သြားတယ္။ သူရဲ႕ behavior က negative ျဖစ္တယ္ အဲဒီ negative ျဖစ္တဲ့အရာကို ၾကည့္ျပီးေတာ့ positive ျဖစ္တယ္ဆိုေတာ့ ဒါ transformation ျဖစ္သြားတယ္။

★ ရႊံ႕ထဲမွာ ေနတဲ့    ၾကာပန္း ရႊံ႕ကေန အဆက္အသြယ္ ရိွေနတယ္။ ရႊံ႕ဆီကေနျပီးေတာ့ Engrgy ေတြ ယူေနတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီ ၾကာပန္းက negative မျဖစ္ေတာ့ဘူး၊ ရႊံ႕ေပၚကိုေရာက္ျပီ ေရရဲ႕အေပၚလည္းေရာက္ျပီ၊ ေရအေပၚေရာက္ျပီးေတာ့ သူ႔မွာ ေနေရာင္ရျပီး ပြင့္လာတယ္။

★ ဒီတုိင္းပါပဲ ဘ၀မွာ Negative ျဖစ္တဲ့ အေတြ႔အၾကံဳေတြ ေန႔တုိင္း ေတြ႔ရတယ္၊ တကၠသိုလ္မွာလည္း ေတြ႔ရမယ္ အိမ္မွာလည္း ေတြ႔ရမယ္ လမ္းမွာလည္း ေတြ႔ရမယ္ အလုပ္ခြင္ေလာကမွာလည္း ေတြ႔ရမယ္။ အဲလိုေတြ႔တယ္ဆိုရင္ အဲဒီ negative behaviour ေတြ negative attitude ေတြ မိမိရဲ႕ energy အတြက္ ျဖစ္ပါေစ။

★ ကိုယ္ရဲ႕စိတ္ကို lotus flower ၾကာပန္းလို ျဖစ္ေအာင္ train လုပ္ပါ။ အဲလို train လုပ္တယ္ဆိုရင္ transformation က ဘယ္ကေနဆို ရႊံ႕ကေန ၾကာပန္းအထိ ေရာက္သြားတယ္ transport ေလ ဓမၼစၾကာ ဆိုတာ transport,  Philosophy က ဒီထဲမွာ။

★ ဒါေၾကာင့္ ၾကာပန္းကိုပဲၾကည့္ၾကည့္ ဓမၼစၾကာကိုပဲ ၾကည့္ၾကည့္ ဒီအေတြးအေခၚရေအာင္ယူပါ။ ဒီ အေတြးအေခၚေန႔စဥ္ အသံုးျပဳပါ။

အားလံုးက်န္းမာခ်မ္းသာၾကပါေစ။

ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ေအာက္စဖို႔ဒ္ဆရာေတာ္ေဒါက္တာဓမၼသာမိ
🙏🙏🙏

(၁၁.၁.၂၀၁၈) မႏၲေလးတကၠသိုလ္ တြင္ ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ေသာ "ဓမၼစၾကာ" တရားေတာ္မွ ေရးသားပူေဇာ္ပါသည္။

Credit..

No comments:

Post a Comment