လူမိုက်များ

လူမိုက်များ

°°°°°°°°°°°°°°°°

(မာဂဓီ-သာစည်)

သက္ကတဘာသာဖြင့် ရေးထားသော တန္ဒြသာရအမည်ရှိသည့်ကျမ်းတွင် လူမိုက်ကြီးရှစ်ဦးအကြောင်းကို ပြဆိုထားလေသည်။ 

လူမိုက်ရှစ်ဦးမှာ

(၁) သူတပါး ရန်ဖြစ်သည်ကို ကြားဝင်သူ 

(၂) မြင်သမျှကို လိုချင်သူ

(၃) စာသာတတ်၍ စာမရေးတတ်သူ 

(၄) မိမိရေးသောစာကို အမှားအမှန်မတည်းဖြတ်သူ 

(၅) ယောက္ခမကို ကပ်ရပ်စားသူ

(၆) ဆွေမျိုးချင်း မတည့်အောင် ကုန်းတိုက်သူ 

(၇) မိန်းမအနားမှ မခွာနိုင်သူ 

(၈) သူများပြောစကားလက်ခံသူတို့ ဖြစ်သည်။

#ပထမလူမိုက်

ပထမလူမိုက်ကြီးမှာ သူတပါးရန်ဖြစ်သည်ကို ကြားဝင်သော လူမိုက်ကြီး ဖြစ်သည်။ သူတပါးရန်ဖြစ်သည်ကို အဆောတလျင် မဆင်မခြင်ကြားမဝင်ပါနှင့်၊ ကြားဝင်လျှင် ကိုယ်သာခံရတတ်သည်။ ရန်ဖြစ်သူနှစ်ဦးမှာ ဒေါသအိုး ပေါက်ကွဲနေချိန်ဖြစ်၍ ကြားဝင်ဖျန်ဖြေသူ၏စကားကို ရုတ်တရက် သည်းခံနိုင်လိမ့်မည် မဟုတ်ပါ။ အထူးသဖြင့် တုတ်-ဓား လက်နက်ကိုင်စွဲသော ရန်ပွဲမျိုး ဖြစ်ပါက ပို၍ အန္တရာယ်ကြီးမားသည်။

ယင်းရန်ပွဲမျိုးကို မိမိက စေတနာထား၍ ဖျန်ဖြေသော်လည်း ရန်ဖြစ်သူနှစ်ဦး၏ ဒေါသအရှိန်ကြောင့် ကြားဝင်မိသူမှာ တုတ်ဖြင့် အနှက်ခံရခြင်း၊ ဓားဖြင့် အဆော်ခံရခြင်းစသော ဆိုးကျိုးများ ခံရတတ်သည်။ ထိပ်ပေါက်ခေါင်းကွဲဖြစ်ရုံမျှမက အချို့ဆိုလျှင် အသက်ဆုံးရှုံးရသည်အထိ ဘေးဒုက္ခတွေ့ ရတတ်သည်။ ယင်းသတင်းမျိုး သတင်းစာတွင် အကြိမ်ကြိမ်တွေ့ ဖတ်နေကြရသည်။ သို့ဖြစ်၍ သူတပါးရန်ဖြစ်သည်ကို ကြားဝင်မိသူအား လူမိုက်ဟူ၍ ဆိုခြင်းဖြစ်လေသည်။ ကျွဲနှစ်ကောင်ခတ်သည့်အကြား မြေစာပင် မဖြစ်ပါစေနှင့်၊ သူတပါး

ဓားခုတ်ရာ လက်ဝင်မလျှိုပါနှင့် စသောစကားပုံများမှာ ပထမလူမိုက်ကြီးကို

ရည်ရွယ်ပြောဆိုသော စကားပုံများ ဖြစ်သည်။

#ဒုတိယလူမိုက်

ဒုတိယလူမိုက်ကြီးမှာ မြင်မြင်သမျှကို လိုချင်စိတ်ရှိသူ လူမိုက်ကြီးဖြစ်သည်။ သူ့ကို လူမိုက်ဟု ဆိုရခြင်းမှာ လောဘဖိစီးခံရပြီး ဟိုဟာလိုချင် -သည်ဟာလိုချင် ဣန္ဒြေမရသောကြောင့် ဖြစ်သည်။ တွေ့သမျှ မြင်သမျှကို လိုချင်စိတ်ဖြင့် တောင်းရမ်းသည့်အခါ တစ်ဖက်လူက အမြင်ကပ်ပြီး မုန်းတီးခြင်းကိုပင် ခံရတတ်သည်။ လောဘသည်မျောက်နှဲစေးနှင့်တူ၍ လောဘဖိစီးခံရသူမှာ မျောက်နှဲစေး အငြိခံရသော မျောက်သတ္တဝါနှင့် တူနေသည်။ သေဖို့ရာလမ်းဝသို့ရောက်သောမျောက်နှင့်တူသောကြောင့် မြင်သမျှလိုချင်တတ်သောသူကို လူမိုက်ဟုဆိုထားခြင်း ဖြစ်သည်။

အလိုလောဘကို မီးပုံးကြီးနှင့်တူကြောင်း၊ သမုဒ္ဒရာနှင့်တူကြောင်း

ကျမ်းဂန်များတွင် ဥပမာပြဆိုထားပေသည်။ အလိုလောဘနှိပ်စက်၍ တင်းမတိမ် အားမရနိုင်သောကြောင့် အကျိုး

တရား ပျက်စီးရပုံအကြောင်းကို ဧကနိပါတ် သုဝဏ္ဏဟံသဇာတ်တော်ကို

သာဓကအဖြစ် ကြည့်သင့်သည်။ သမီးသုံးယောက်နှင့် ဇနီးဖြစ်သူတို့ ဆင်းရဲ

သည်ကို ချီးမြှောက်လို၍ ဘဝဟောင်းမှ ဖခင်ဖြစ်ဖူးသောရွှေဟင်္သာငှက်ကအိမ်သို့လာပြီး တစ်နေ့လျှင် ရွှေတောင်ရွှေခက် တစ်ရွက်စီ နေ့စဉ်မှန်မှန် ပေးနေပါလျက် တင်းမတိမ် အားမရနိုင်သော လောဘကြောင့်အမွေးအတောင် အားလုံးကို နုတ်ယူပစ်သည့်အတွက် ရွှေရောင်ကွယ်ပြီး ဗျိုင်းတောင်သဖွယ်ဖြစ်ကုန်ရသည်။ လောဘကြီးသောမိသားစုတို့လည်း

ဆင်းရဲမြဲ ဆင်းရဲကုန်သည်။

ဤအကြောင်းကို မန်လည်ဆရာတော်က မဃဒေဝလင်္ကာ၌ အောက်ပါအတိုင်း ရေးဖွဲ့ စပ်ဆိုထားလေသည်။

ရွှေဟင်္သာငှက်၊ တောင်တစ်ရွက်ဖြင့်

နှစ်သက်စိတ်က၊ ပေးသမျှကို

အားရမရှိ၊ ကဲလွန်ဘိလျက်

အတိ ဗလဝ၊ ကြီးလောဘနှင့်

အရသုတ်သုတ်၊ ဖြုတ်ဖြုတ်မကြွင်း

နင်း၍ကုန်အောင်၊ နုတ်ယူဆောင်သော်

ရွှေရောင်ကွယ်လစ်၊ ဗျိုင်းတောင်ဖြစ်၏။

လောဘတရားဆိုး၏ အလိုပြည့်နိုင်ခဲပုံကို တိကနိပါတ်၊ မန္ဓာတုဇာတ်တော်ထဲမှ စကြာမင်းကြီး၏ ဖြစ်ရပ်ကိုလည်းသာဓကအဖြစ် ကြည့်ရှုသင့်၏။

အထက်ပါသာဓကတို့ကို ထောက်၍ မြင်သမျှ တွေ့ သမျှ လိုချင်သောသူများကို လူမိုက်ဟု ဆိုရခြင်းဖြစ်သည်။ ပုဂ္ဂလိကပိုင်ပစ္စည်း၊ အများပိုင်ပစ္စည်းနှင့် နိုင်ငံပိုင်ပစ္စည်းများကို မတော်လောဘဖြင့် ရလိုသူများ၊ ယူဆောင်သူများကိုလည်း လူမိုက်စာရင်းတွင် သွင်းရမည်ဖြစ်ကြောင်း သဘောပေါက်ကြရန် ဖြစ်ပေသည်။

#တတိယလူမိုက်

တတိယလူမိုက်ကြီးမှာ စာသာတတ်ပြီး စာမရေးတတ်သော လူမိုက်ကြီး ဖြစ်သည်။ သူ ကို လူမိုက်ဟု ဆိုရခြင်းမှာ ရာဇ၀တ်မှုကျူးလွန်၍ ဆိုခြင်းမဟုတ်၊ အကုသိုလ်အမှု ပြုလုပ်၍ ဆိုခြင်းမဟုတ်။ မိမိသိထား၊ တတ်ထား၊ လေ့လာသင်ကြားထားသော အတတ်ပညာများ၊ ဗဟုသုတများ၊ အတွေ့အကြုံများကို သူတပါး နည်းယူနိုင်စေရန် ရေးသားမှုမပြုသောကြောင့် လူမိုက်ဟု တင်စားခေါ်ဆိုခြင်း ဖြစ်သည်။ စာတွေ ဘယ်လောက်တတ်တတ် စာတစ်စောင်ပေတစ်ဖွဲ့ ကျမ်းစာတစ်အုပ်မျှ ရေးသားခြင်း မပြုခဲ့သော် ထိုသူကွယ်လွန်သည့်အခါ မည်သည့်ပညာအမွေအနှစ်မျှ ကျန်ရစ်မည် မဟုတ်ပေ။ ယင်းကိုရည်ရွယ်၍ လူမိုက်ဟုဆိုထားခြင်း ဖြစ်သည်။

#စတုတ်ထလူမိုကျ

စတုတ္ထလူမိုက်ကြီးမှာ မိမိရေးပြီးစာများကို အမှားအမှန် ပြန်လည် မစစ်ဆေးဘဲ ပြီးလွယ်စီးလွယ်လုပ်တတ်သူ လူမိုက်ကြီး ဖြစ်သည်။ သူ ့ကို လူမိုက်ဟုဆိုရခြင်းမှာ အလွန်သဘာဝကျလေသည်။ မိမိရေးသားသော ကဗျာကို ဖြစ်စေ၊ သီချင်းကို ဖြစ်စေ၊ ဆောင်းပါးကို ဖြစ်စေ၊ ဝတ္ထုကို ဖြစ်စေ၊ မှတ်တမ်းကို ဖြစ်စေ၊ ဝေဖန်ချက်စသည်များကို ဖြစ်စေ စိစစ်ခြင်း၊ အမှားအမှန် ပြန်လည် သုံးသပ်ခြင်း၊ နှီးနှော တိုက်ဆိုင်ခြင်းမပြုဘဲ ဖြစ်ကတတ်ဆန်းပေးပို့လျှင်၊ ဖြန့်ဖြူးလျှင်၊ ထုတ်ဝေလျှင် နောင်တစ်ချိန် ပြဿနာ ထိပ်တိုက်တွေ့တတ်ပါသည်။

မိမိရေးသောစာ၌ သူတပါးကို ထိခိုက်နစ်နာစေမည့်အကြောင်းများပါနေလျှင်၊ နိုင်ငံရေးအရှုပ်အထွေးစာမျိုး ဖြစ်နေလျှင်၊ တိုင်းပြည်နှင့်လူမျိုးဂုဏ်သရေ ညှိုးစေမည့်စာမျိုး ဖြစ်နေလျှင်၊ ဘာသာ-သာသနာကို ထိခိုက်စေမည့် စာမျိုးဖြစ်နေလျှင် ရေးသူ၌တာဝန်မကင်းပါ။ တာဝန်မကင်းရုံမျှမက လောကသံသရာနှစ်ဖြာအကျိုး ထိခိုက်တတ်လေသည်။ သို့ဖြစ်၍ မိမိရေးပြီးစာများကို အကြိမ်ကြိမ်အခါခါ သေသေချာချာ တည်းဖြတ် စိစစ်သင့်ပေသည်။

ရေးပြီးစာများ မတည်းဖြတ်သော စာရေးဆရာမျိုးကို လူမိုက်ဟု ဆိုရတော့သည်။ လူမိုက်အခေါ်မခံချင်ပါက ရေးပြီးစာကို ပြန်လည်စိစစ် မှားမှန်သုံးသပ်ပါ။

#ပဉ္စမလူမိုက်

ပဉ္စမလူမိုက်ကြီးမှာ ယောက္ခမကို ကပ်ရပ်မှီခို အချောင်နေလိုသောလူမိုက်ကြီး ဖြစ်သည်။ သူြသမီးကို ယူထားပြီးကိုယ်စွမ်းကိုယ်စ ဘာတစ်ခုမျှ အားမထုတ်ဘဲ ယောက္ခမအရိပ်ကို ခိုပြီး လက်ဝေခံ စားသောက်နေထိုင်သောသမက်မျိုးတွေ ဤလောက၌ များစွာရှိတတ်သည်။ ယောက္ခမမျက်နှာကြည့်ရ၊ မိန်းမအငေါက်ခံရ၊ သူတပါးအထင်သေးခံရသူများဖြစ်၍ သမက်ဈေးကျသူများ ဖြစ်သည်။ ယောက္ခမအိမ်မှာနေ၊ ယောက္ခမကျွေးတာစား၊ ယောက္ခမပေးတာဝတ်၊ ယောက္ခမပြုသမျှ နုရသောသမက်များအဖို့ ရွှေသမက် မဟုတ်၊ ရွှံ့ သမက်များသာ ဖြစ်လေသည်။ 

အစွမ်းအစကြံရည်ဉာဏ်ရည်သတ္တိဗျတ္တိ လူရေးလူရာ အညွန့်တုံးသူများ ဖြစ်၏။ ဤသမက်မျိုးကို လူမိုက်စာရင်းသွင်းရခြင်း ဖြစ်သည်။ သင်လည်း လူမိုက်စာရင်းတွင် မပါပါစေလင့်။

#ဆဋ္ဌမလူမိုက်

ဆဋ္ဌမလူမိုက်ကြီးမှာ ဆွေမျိုးချင်းမတည့်အောင် ကုန်းတိုက်သောလူမိုက်ကြီး ဖြစ်သည်။ တစ်ဦးနှင့်တစ်ဦး သင့်မျှသည်ကို မသင့်အောင် မတည့်အောင် ကုန်းတိုက်ခြင်းမှာ မလုပ်သင့်မလုပ်ထိုက်သောကိစ္စဖြစ်သည်။ လူမှန်လျှင် ဉာတကာနဉ္စသင်္ဂဟမင်္ဂလာအရ ဆွေမျိုးသားချင်းတို့အား ထောက်ပံ့ကူညီရမြဲ ဖြစ်သည်။ စီးပွားရေးကိုအကြောင်းပြု၍ဖြစ်စေ၊ အိမ်တွင်းရေးကို အကြောင်းပြု၍ဖြစ်စေ၊ သားရေး သမီးရေးကို အကြောင်းပြု၍ဖြစ်စေ စိတ်ရိုင်း စိတ်မိုက်ဝင်ပြီး ဆွေမျိုးသားချင်းတို့အား အချင်းချင်း မသင့်မျှအောင် သွေးခွဲလျှင်၊ ကုန်းတိုက်လျှင် အလွန်မိုက်ရိုင်းရာကျသည်။ မင်္ဂလာတရားတော်ကို ပစ်ပယ်ရာရောက်သည်။ ထို့ကြောင့် ကုန်းတိုက်သူကို လူမိုက်ဟု ဆိုရသည်။

ရှေးအခါက ရာဇဂြိုဟ်မြို့သားတစ်ဦးသည် အရပ်သားအချင်းချင်းမတည့်အောင်၊ အမှုထမ်းအချင်းချင်း မတည့်အောင်၊ ပြည်သူနှင့်ရှင်ဘုရင် မတည့်အောင် ကုန်းတိုက်သောကြောင့် သေသောအခါ ငရဲ၌ နှစ်ပေါင်းများစွာခံရပြီး ငရဲမှလွတ်သော် ဂိဇ္ဈကုဋ်တောင်၌ အပ်အမွေးပေါက် ပြိတ္တာကြီးဖြစ်ရကြောင်း ပါရာဇိကဏ်ကျမ်း၌ ဖတ်ရှုရသည်။

#သတ္တမလူမိုက်

သတ္တမလူမိုက်ကြီးမှာ မိန်းမအနားမှ မခွာနိုင်သော လူမိုက်ကြီး ဖြစ်သည်။ ယောက်ျားမှန်လျှင် ကြီးပွားတိုးတက်အောင် ဆောင်ရွက်လုပ်ကိုင်ကြရမြဲ ဖြစ်သည်။ ယင်းသို့ ဆောင်ရွက်ရာ၌ ဇနီးမယားကို ခဏခေတ္တ ခွဲတန်ခွဲရမည်။ မခွဲနိုင်လျှင် လူမိုက်စာရင်း အသွင်းခံရမည်။ သားမယားကို မခွဲနိုင်၍ စီးပွားရေးလမ်းကောင်းနှင့် လွဲရသူများ၊ ပညာရေးလမ်းခရီး ပိတ်သွားကြသူများ၊ ရာထူးတိုးတက်မှုနှင့် ဝေးရသူများကို လူ လောက၌ မကြာမကြာ တွေ့ရတတ်သည်။ ယင်းသို့ ဇနီးမယားအပါးမှ မခွာနိုင်၍ တက်လမ်းပိတ်နေသူများကို လူမိုက်ဟု ဆိုရခြင်း ဖြစ်သည်။

#အဋ္ဌမလူမိုက်

အဋ္ဌမမြောက်လူမိုက်မှာ သူများပြောသည်ကို အရမ်းလက်ခံယုံကြည်

သောလူမိုက်မျိုးဖြစ်သည်။ စဉ်းစားဉာဏ်မရှိ၊ ဆင်ခြင်တွေးတောမှု မပြု၊

သူတပါးပြောသမျှ အဟုတ်မှတ်၍ လက်ခံယုံကြည်ပါက လူနုံ လူအ လူ့ငတုံးဟု ဆိုရပေလိမ့်မည်။ သူတပါးပြောသည်ကို ယုံကြည်မိ၍ ဒုက္ခတွေ့ ရပုံ သာဓကကို အောက်ပါအဖြစ်အပျက်များကို ရှု၍ သိသင့်ပေသည်။

ဧကနိပါတ် သိင်္ဂါလဇာတ်၌ "ငွေ ၂၀၀ ပေးမည်၊ ငါ့ကို ကျောပိုး၍ ပို့ဆောင်ပါ”ဟု မြေခွေး လှည့်ပတ်သောစကားကို ယုံမိ၍ ပုဏ္ဏားအို အရှက်ကွဲရဖူးသည်။

စတုတ္ထနိပါတ် ဒုဒ္ဒဘဇာတ်၌ ဥသျှစ်သီးကြွေကျသည်ကို မြေပြိုပါပြီဟု ဟစ်အော်ပြေးသွားသောယုန်တစ်ကောင်၏စကားကို ယုံမိ၍ တောတွင်းရှိတိရစ္ဆာန်အများ ပြေးကြလွှားကြ ဒုက္ခရောက်ကြရဖူးသည်။

ဒီဃနိကာယ် သုတ်မဟာဝါ၌ ဝေဿကာရပုဏ္ဏား၏ပြောဆိုသောစကားကို ယုံမိ၍ ဝေသာလီပြည်ကြီး ပျက်စီးခဲ့ရဖူးသည်။

ဤဖြစ်ရပ်၊ ဤသာဓကများကို ရှု၍ သူတပါးပြောတိုင်း အရမ်းမယုံပါနှင့်၊ ယုံလျှင် လူမိုက်ကြီး အခေါ်ခံရပေလိမ့်မည်။

#ကင်းဝန်မင်းကြီး၏ကဗျာ

ဤဖော်ပြပါ လူမိုက်ကြီး ရှစ်ဦးအကြောင်းကို ကင်းဝန်မင်းကြီးက

အောက်ပါအတိုင်း ကဗျာရေး၍ ထားခဲ့လေသည်။

* သူခိုက်ပွား၊ ဝင်စားတတ်တဲ့လူ။

* မြင်တိုင်းလိုချင်လို့၊ စာသာသင် စာမရေးနိုင်နှင့်၊

*စာရေးလျှင် ဖြတ်မတည်းတဲ့ပြင်၊ 

ကပ်ဆည်းသသူရကို၊ ယမ်းခဘိမူ။

*မျိုးဆွေကိုပေး သုညနှင့်၊ မိန်းမကိုမခွာအားလို့၊ အများလက်ခံသူ၊ မှတ်ယူပရှစ်ဦး။

*မှန်ဘိချေ၊ ပဏ္ဍိမဟူစေနှင့်၊ ဇမ္ဗူမြေ မြလျှံပိုင်းမှာဖြင့်၊ ရိုင်းခေါင်းထိမှူး။

မာဂဓီ-သာစည်ဆရာတော်၏ လူမိုက်ရှစ်ဦးဆောင်းပါးမှ

🙏🙏🙏